ရန္ကုန္၊ မႏၱေလး ဗုဒၶတကၠသုိလ္ႀကီး ႏွစ္ခု၏ အဓိပတိ ဆရာေတာ္
ဘဒၵႏၱ ကုမာရာဘိ၀ံသ
(ဗန္းေမာ္ဆရာေတာ္၊ နုိင္ငံေတာ္ သံဃမဟာနာယက ဥကၠဌ) ၏
(ဗန္းေမာ္ဆရာေတာ္၊ နုိင္ငံေတာ္ သံဃမဟာနာယက ဥကၠဌ) ၏
ပညာသင္ၾကာေရးဆုိင္ရာ ၾသ၀ါဒကထာ။
မာဂဓာ ပါကတာ ေစ၀၊ သဟ သခၤတ ဘာသယ၊
တိသႏၷံ ေကာ၀ိေဒါ ေယာ ေသာ၊ ဓိေရာ ပါဠိ ၀ိေသာဓေယ။
တိသႏၷံ ေကာ၀ိေဒါ ေယာ ေသာ၊ ဓိေရာ ပါဠိ ၀ိေသာဓေယ။
ပုဂံေခတ္ဦးက ေရွးပညာရွင္ၾကီးမ်ား စီရင္ေရးသားခဲ့ေသာ ဂါထာျဖစ္ေပသည္။ အနက္မွာ သကၠတ ဘာသာႏွင့္ တကြ၊ ပါဠိ၊ ျပာကတ ဘာသာဟူေသာ အိႏၵယ ဘာသာစကားသုံးမ်ဳိးကုိ တတ္ကၽြမ္းသည့္ ပညာရွိသည္ ပါဠိ၊ ပုဒ္ပါဌ္၊ အကၡရာ မွန္၊ မမွန္ကုိ သုတ္သင္ရွင္းလင္းႏုိင္၏။ ဟူ၍ျဖစ္၏။ ဤအဆုိအမိန္႔ အရ ေရွးေခတ္အခါမွ စ၍ တစ္ဘာသာႏွင့္ တစ္ဘာသာ နီးကပ္စြာ ဆက္စပ္ေနသည့္ သကၠတ၊ မာဂဓ၊ ျပာကတ အမ်ဳိးမ်ဳိးဟူေသာ အိႏၵိယ ဘာသာမ်ားကုိ တတ္ကၽြမ္းေအာင္ ေကာင္းစြာ ေလ့လာသင္ယူထားမွ သာလွ်င္ ပါဠိပုဒ္ေတြကုိ ႏုိင္နင္း၍ တိက်မွန္ကန္စြာ ဆုံးျဖတ္နုိင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင့္ ထင္ရွားလွေပသည္။ ေရွးေခတ္မွ စ၍ ယခုအထိ္ သုံးစြဲေနသည့္ ဘာသာစကားေတြ အမ်ဳိးမ်ဳိးကုိ မ်ဳိးႏြယ္တူရာ အုပ္စုခြဲျခား သတ္မွတ္လုိက္လွ်င္ သကၠတ ဘာသာမ်ဳိးႏွင့္ ျပာကတ ဘာသာမ်ဳိးဟူ၍ ႏွစ္မ်ဳိးသာ ေတြ႕ႏုိင္ေပမည္။ ထုိႏွစ္မ်ဳိးတြင္...
(၁) သကၠတဘသာ ဟူသည္ ပညာေရးကုိ အခ်ိန္ယူေစာက္ခ်သင္ယူ၍ ပညာျဖင့္ အသက္ေမြးၾကသည့္ ပုဏၥားတုိ႔က သဒၵါနည္းစနစ္ တိက်တင္းက်ပ္စြာ မူေသသတ္မွတ္ေျပာဆုိ ေရးသားသည့္ ဘာသာစကား မ်ဳိးျဖစ္ေပသည္။ (၂) ျပာကတဘာသာ စကားမ်ဳိးဆုိတာကေတာ့ သာမာန္လူတန္းစား မ်ား ေျပာဆုိသုံးစြဲၾက၍ ကာလ၊ ေဒသ၊ ပုဂၢလ အရ တစ္ျဖည္းျဖည္း အနည္းငယ္ ေျပာငး္လြဲကြဲျပားသြားသည့္ ဘာသာစကား အမ်ဳိး မ်ဳိးကုိ မ်ဳိးႏြယ္တစ္ခုအျဖစ္ စုေပါင္းေခၚေ၀ၚအမည္ေပးထားေသာ အမည္ပညတ္တစ္ခု ျဖစ္ေပသည္။ ထုိဘာသာႏွစ္မ်ဳိးတြင္ ျပာကတ ဘာသာမ်ဳိးသည္ သုံးစြဲသည့္ ေဒသအမ်ဳိး ကုိလိုက္၍ ပါဠိႏွင့္တကြ ၊ မာဂဓီ၊ အဒၶမာဂဓီ စသည္အားျဖင့္ ဘာသာစကား မ်ားစြာကုိ ကုိယ္စားျပဳထားေပသည္။
ေရွးဆရာေတာ္ၾကိးမ်ား၏ အလုိအရ သကၠတ၊ မာဂဓ၊ ျပာကတ ဟူေသာ အိႏၵယ ဘာသာစကားသုံးမ်ဳိးကုိ သင္ယူေလ့လာ တတ္ေျမာက္မွသာလွ်င္ ပါဠိဘာသာကုိ တကယ္ကၽြမ္းက်င္ႏိုင္နင္း နုိင္မည္ျဖစ္၏။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ေနာက္ခံသမုိင္းေၾကာင္းအရ ေျပာရလွ်င္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္သည္ ဗုဒၶလက္ထက္ေတာ္မွ စ၍ နွစ္ေပါင္း မ်ားစြာအတြင္းမွာ အိႏၵယနုိင္ငံရွိ ျပည္နယ္ေဒသ ေျမာက္မ်ားစြာသုိ႔ ေရာက္ရွိျပန္႔ႏွံ႔သြားခဲ့ရာမွ ထုိထုိေဒသတုိ႔မွ ပုဂၢိဳလ္ေျမာက္မ်ားစြာတုိ႔သည္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္တြင္းသုိ႔ ၀င္ေရာက္လာခဲ့ၾကသျဖင့္ တစ္ခုႏွင့္ တစ္ခု အနည္း ငယ္စီ ကြဲျပားသည့္ ေဒသသုံးဘာသာေတြ ေျမာက္မ်ား စြာတုိ႔သည္ ပါဠိပိဋက၊ အဌကထာ၊ ဋီကာ၊ အႏ ုဋီကာ၊ ဂႏၳႏၱရ ဟူေသာ ပါဠိစာေပပင္လယ္ ထဲသုိ႔ တစ္ေျဖးေျဖး ၀င္ေရာက္လာေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ေပသည္။
ေကာငး္ျပီ ယခုျမန္မာႏုိင္ငံ၌ ပါဠိဘာသာတစ္ခုတည္းကုိပင္ ကစၥည္းသဒၵါက်မ္း ၊ ရူပသိဒၶိ၊ ေမာဂၢလာန္ က်မ္း၊ ေဘဒစိႏၱာက်မ္း စသည္အားျဖင့္ စာေပေပါင္းေျမာက္မ်ားစြာကို အခ်ိန္မ်ားစြာေပး၍ သင္ယူခဲ့ၾက ေသာ္လည္း ပါဠိကုိမႏုိင္၊ ပါဌ္မွား၊ ပါဌ္မွန္မသိ ျဖစ္ေနရေပသည္။ သကၠတဘာသာ၊ျပာကတဘာ သာ၊ ျပာကတဘာသာတုိ႔ကုိလည္း ထုိထုိဆုိင္ရာ သဒၵါက်မ္းမ်ားကုိ ဆက္လက္ေလ့လာရမည္ဆုိလွ်င္ ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ ထပ္ၾကာဦးမည္ျဖစ္၍ အုိမင္းမစြမ္းအရြယ္ေရာက္မွ စာတတ္ရေတာ့မည္ မဟုတ္တုံေလာဟု ေမးခြန္း ထုတ္ျငားအံ့၊ အေျဖေကာင္းကုိတင္ျပေပးပါမည္။
နည္းပညာသာ ပဓာန
ေနာက္ခံသမုိင္းအရ ရွင္းျပရလွ်င္ အေနာက္ဥေရာပ တုိက္သားတုိ႔သည္ ဦးစြာပထမ အိႏၵိယ၊ သီဟုိဠ္ ပညာရွင္မ်ားထံ၌ ပါဠိ၊ သကၠတ၊ ျပာကတဘသာရပ္မ်ားကုိ ဇြဲလုံ႔လၾကီးစြာ သင္ယူခဲ့ၾက၏။ ေနာင္စာတတ္ လာသည့္အခါ ဥေရာပတုိက္သားတုိ႔သည္(အထူးသျဖင့္ ဂ်ာမာန္လူမ်ဳိးတုိ႔သည္) ၀ိဇၨာ-သိပၸံဘာသာရပ္တုိ႔၌ ေခတ္မွီလြယ္ကူသည့္ နည္းစနစ္မ်ားကုိ ပညာရွင္ေတြ တစ္ဦးျပီး တစ္ဦး ဆက္ကာဆက္ကာ ႀကိဳးစားအား ထုတ္တီထြင္လာခဲ့ၾကသျဖင့္ ၀ိဇၨာ-သိပၸံဘက္စုံမွာ တစ္ဟုန္ထုိးတုိးတက္လာၿပီး (ဆရာျဖစ္ၾကသည့္)အေရွ႕ တုိင္းသားမ်ားကုိကုိ ေက်ာ္လြန္သြားၾကေပသည္။ (ဥပါဒါန္ အစြဲမရွိမႈ၏ ေကာင္းက်ဳိးပင္တည္း)။
ထုိအေနာက္ဥေရာပသားတုိ႔သည္ ဤပါဠိ၊ သကၠတ၊ ျပာကတ ဘာသာမ်ားကုိ သင္ယူရာ၌လည္း ပညာရွင္တုိ႔သည္ သဒၵါစနစ္ တိက်တင္းၾကပ္သည့္ သကၠတဘာသာကုိ အဓိကထား၍ ပါဠိ၊ျပာကတ ဘာသာမ်ားႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ေလ့လာျခင္းဟူေသာ ဘသာေဘဒေခၚ သိပၸံနည္းက် သဘာ၀ရုတၱိနည္း မ်ားကုိ တစ္ဦးျပီး တစ္ဦး ဆက္ကာဆက္ကာ တီထြင္ၾကံဆခဲ့ အသုံးျပဳၾကသျဖင့္ အဆုိပါ သုံးဘာသာလုံးကုိ က်က် နန ျခဳံငုံနားလည္ေအာင္ ေလ့လာျခင္းျဖင့္ မၾကာမီကာလအတြင္းမွာ တတ္ေျမာက္ေကာင္းစြာတတ္ ကၽြမ္း သြားၾကေပသည္။ ထုိ႔ျပင္ေခတ္မွီေသာ သကၠတ အဘိဓာန္၊ ပါဠိအဘိဓာန္၊ ျပာကတ အဘိဓာန္ေကာင္း မ်ားကုိ ပညာရွင္မ်ားက စုေပါင္းသားၾကသျဖင့္လည္း စာသင္သားတုိ႔၏ ပညာေရးကုိ အလြန္ပင္ ေက်ဇူးျပဳ ၾကေပသည္။
အခ်ဳပ္ဆုိရေသာ္ ဆရာႀကီး ဦးျမင့္ေဆြသည္ ပါဠိသကၠတနည္းစနစ္ကုိ အပတ္တကုတ္ ႀကိဳးစားအားထုတ္ သင္ယူတတ္ေျမာက္ခဲ့သည့္ အဆုိပါေခတ္မွီ သင္ၾကားနည္း ဘာသာေဘဒ နည္းကုိ မႏၱေလး (မန္းတကၠ သုိလ္)၌ ႏွစ္ေပါင္းသုံးဆယ္ေက်ာ္ ၊မႏၱေလး သာသနာ့တကၠသုိလ္၌ ဆယ့္ရွစ္ႏွစ္၊ မႏၱေလး ဗုဒၶတကၠသိုလ္၌ ဆယ္ႏွစ္တုိင္တုိင္ သင္ၾကားခဲ့သည့္ ႏွစ္မ်ားစြာအတြင္း၌ ရရွိသည့္ သင္ၾကားသည့္အေတြ႕ အၾကံဳမ်ားစြာ ျဖင့္လည္း မူလဥေရာပ သင္နည္းကုိပုိေကာင္းေအာင္ ျပဳျပင္မြမ္းမံ၍ သင္ၾကားေပးသျဖင့္ ယခု အခါ ပါဠိ၊ သကၠတ၊ ျပာကတ ဘာသာတုိ႔၌ တတ္ကၽြမ္းၾကသည့္ ျမန္မာရဟန္းေတာ္ေတြ မ်ားစြာ ေပၚထြန္း လာၾကပါျပီ။ ပညာေရး တုိးတက္မႈ၌ တစ္ႏုိင္ငံႏွင့္ တစ္ႏုိင္ငံ အျပဳိင္အဆုိင္ ႀကဳိးစားေနၾကသည့္ ဤေခတ္ႀကီး၀ယ္ ေအာက္တန္းမက်ရေအာင္ ျပည္တြင္းျပည္ပ၌ သာသနာျပဳၾကမည့္ အရွင္ဘုရားတုိ႔ ဇြဲလုံ႔လႀကီးစြာျဖင့္ ႀကိဳးစား အားထုတ္ေတာ္မူၾကပါ၊ ဟုတုိက္တြန္းရင္းနိဂုံးခ်ဳပ္လုိက္ပါသည္။
