မႏၱေလး ၊ ရန္ကုန္ ဗုဒၶၶတကၠသို္လ္
၏
ပညာေရးႏွင္႔ သာသနာေရး စီမံခ်က္မ်ား
ဗုဒၶၶတကၠသိုလ္၏ သာသနာေရးႏွင္႔ ဘ၀လမ္းခရီး ေလွ်ာက္လာခဲ႔ပုံကို ေလွ်ာက္ထားတင္ျပလုိပါသည္။ တပည္႔ေတာ္သည္ အသက္ ၂၀-တြင္ ဓမၼာစရိယစာခ်တန္းမွာ က်မ္းရင္း ၃-က်မ္းႏွင္႔ ဂုဏ္ထူး ၆-က်မ္း၊ ေပါင္း ၉က်မ္းစလုံးကို ေအာင္ျမင္ခဲ႔၍ သာသနဓဇသီရိပ၀ရဓမၼာစရိယ ဘြဲ႔ကို ရရွိခဲ႔ပါသည္။ ထုိ႔ေနာက္ ေခတ္ပညာကို ဆက္လက္သင္ယူေသာအခါ မႏၱေလးတကၠသို္လ္သုိ႔ေရာက္လွ်င္ ပါဠိဌာန၌ (ဥေရာပ) ေခတ္မွီ နည္းစနစ္ျဖင္႔ သင္ၾကားေပးသည္႔ ပါဠိ၊ သကၠတ၊ ျပာကတ၊ ဘာသာေဗဒပညာ (အဂၤလိပ္စာ) စသည္႔ ဘာသာရပ္မ်ားကို သင္ယူ-ေအာင္ျမင္သျဖင္႔ အသက္ ၂၇ႏွစ္ (၁၉၆၀-ခု)တြင္ဝိဇၨာ၊ ပါဠိဂုဏ္ထူး- B.A (Pali Honours) ဘြ႔ဲကို ရရွိခဲ႔ပါသည္။
မႏၱေလးတကၠသိုလ္ ပါဠိဌာန၌ အ ဆရာအျဖစ္ အမႈထမ္းေနစဥ္ အစိုးရပညာေတာ္သင္ ေရြးခ်ယ္ျခင္း ခံရသျဖင္႔ လန္ဒန္တကၠသုိ္လ္ (S.O.A.S) ၌ ဥေရာပ ေခတ္မွီနည္းစနစ္ျဖင္႔ သင္ၾကာေပးသည္႔ ပါဠိ၊ သကၠတ၊ ျပာကတ၊ ဘာသာေဗဒပညာ (အဂၤလိပ္စာ)စသည္႔ ဘာသာရပ္မ်ားကို သင္ယူေအာင္ျမင္သျဖင္႔ အသက္ ၃၁ႏွစ္ (၁၉၆၄)ခုႏွစ္၌ မဟာ၀ိဇၨာ ဘာသႏၱရေဆက (M.A Indo Arayan) ဘြဲ႔ကို ရရွိခဲ႔ပါသည္။ (Indo Arayan ဟူသည္ အိႏၵိယျပည္ေန အာရိယန္လူမ်ုိဳးတုိ႔ ေျပာဆုိသုံးစြဲသည္႔ ဘာသာစကားမ်ားကို ဆုိလုိပါသည္။ ) လုိရင္းကို ေလွ်ာက္ထားရရင္ တပည္႔ေတာ္သည္ စာကိုေကာင္းေကာင္း စသင္လာခဲ႔သည္မွ စ၍ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားလာ ဗုဒၶ ၏ဓမၼမ်ားႏွင္႔တကြ ဘာသာစကားမ်ားဘက္၌ ပါဠိ၊ သကၠတ၊ ျပာကတ၊ ဘာသာေဗဒပညာ (အဂၤလိပ္စာ) ေတြကို ျပည္တြင္း ျပည္ပ၌ ဆရာသမားအမ်ိဳးမ်ိဳးထံမွာ ေရွးနည္း၊ ေခတ္နည္း၊ နည္းမ်ိဳးစုံျဖင္႔ သင္ယူ တတ္ကြ်မ္းခဲ႔ပါသည္။
တပည္႔ေတာ္ ငယ္ရြယ္စဥ္ကပင္ အစြဲၾကီးသူမဟုတ္ ခဲ႔ပါ။ အစြဲၾကီးျခင္းသည္ တုိးတက္မႈ၏ ၾကီးမားေသာ အဟန္႔အတား တစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ အေနာက္တုိင္းသားမ်ား၏ တုိးတက္ျခင္းနွင္႔ အေရွ႕တုိင္းသားတုိ႔၏ မတုိးတက္ျခင္းသည္ အေၾကာင္းအရင္းအားျဖင္႔ ယင္းအစြဲၾကီး၊ မၾကီးမႈ ေၾကာင္႔ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ဗုဒၶကိုယ္ေတာ္တုိင္ကပင္ မည္သည္႔အစဲြမ်ိဳးကိုမွ မထားရွိရန္ မိန္႔မွာေတာ္ မူခဲ႔ပါသည္။ တပည္႔ေတာ္အေနျဖင္႔ အေဟာင္းနဲ႔အသစ္ကို ေပါင္းစပ္၍ အေကာင္းဆုံးျဖစ္ေအာင္ လုပ္ရမည္ ဟူေသာ ပညာရွင္ၾကီးတစ္ဦး၏ အဆုိအမိန္႔ကို ႏွစ္သက္သေဘာက်ပါသည္။ သုိ႔ျဖစ္ပါ၍ ပညာသင္နည္း၌ ေရွးသင္နည္းထဲက ေကာင္းတာေတြကို၎၊ ေခတ္သင္နည္းထဲက ေကာင္းတာေတြကို၎ ယူၿပိး၊ ယင္းအေကာင္းႏွစ္မ်ိဳးကို ေပါင္းစပ္၍ လုပ္ေဆာလွ်င္ အပင္းပန္းခံလုပ္သေလာက္ အက်ိဳးရွိမယ္ ျဖစ္ပါသည္ အေနာက္တုိင္းသား ပညာရွင္တုိ႔သည္ ထို အစြဲမထားနည္း ကိုက်င္႔သုံး၍ ပိုေကာင္းတယ္- ထင္သည္႔ နည္းစနစ္ေတြကို တဦးၿပီးတဦး ဆက္ကာ ဆက္ကာ (တုိင္းျပည္ႏွင္႔လူမ်ိဳးအတြက္) အပက္တကုတ္ ၾကိဳးစားအားထုတ္ၾကသျဖင္႔၊ ယခုအခါမွာ အေနာက္တုိင္းသည္ အေရွ႕တုိင္းထက္ပို၍ ဆက္လက္တုိးတက္ေနျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ဤကား တစ္ဖက္ေစာင္းနင္း ေျပာဆုိျခင္းမဟုတ္၊ ဓမၼဓိဌာန္က်က် အျပဳသေဘာျဖင္႔ ေျပာျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။ တနညး္အားျဖင္႔ အေနာက္တုိင္းသားတုိ႔ထက္ အေရွ႕တုိင္းသားတုိ႔က ပို၍ တုိးတက္ေစခ်င္သည္႔ ေစတနာျဖင္႔ ေျပာဆုိျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။ (ေရွးရုိးစြဲ အတုိင္းသာ ေနထုိင္ခဲ႔လွ်င္ လွည္းေခတ္ မွသည္ ေလယာဥ္ပ်ံေခတ္ သုိ႔ ဘယ္ေတာ႔မွ ေရာက္လာမည္ မဟုတ္ပါ။)
တပည္႔ေတာ္သည္ ၁၉၆၄-ခုႏွစ္၊ အဂၤလန္မွ ျပန္ေရာက္ကတည္းက သကၠတသဒၵါက်မ္း စသည္႔ က်မး္မ်ားစြာကို ေရးသားၿပီး ရဟန္းေတာ္တုိ႔အား တပည္႔ေတာ္ ပင္ပန္းၾကီးစြာ ၾကိဳးစား အားထုတ္သင္ယူခဲ႔သည္႔ ပညာေတြကို ဓမၼဒါန=ပညာဒါန အျဖစ္သင္ေပးရန္ ဆႏၵရွိခဲ႔ပါ၏။ သုိ႔ေသာ္ အေျခအေနအရ အေကာင္အထည္ မေဖာ္ႏုိ္င္ခဲ႔ပါ။ ေဖာ္ႏုိင္မည္႔ အခ်ိန္ကာလကိုသာ ေစာင္႔ဆုိင္းေနခဲ႔ရပါသည္။ ေနာက္နွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ၾကာမွ (ပထမ) တိပိဋကဓရ ဆရာေတာ္ၾကီးႏွင္႔ ႏုိင္ငံေတာ္သံဃမဟာနာယက အဖြဲ႔ၾကီးက သာသနာေတာ္၏ ေနာင္ေရးကို ၾကည္႔၍ ႏုိင္ငံေတာ္ပရိယတၱိသာသနာ႔တကၠသိုလ္ၾကီးႏွစ္ခု ကို ရန္ကုန္ႏွင္႔ မႏၱေလးျမိဳ႕ တုိ႔၌ ၁၉၈၆- ခုမွာ တျပိဳင္နက္ ေအာင္ျမင္စြာ ဖြင္႔ႏုိင္ခဲ႔ပါသည္။ ထုိအခါ (ပထမ) တိပိဋကဓရဆရာေတာ္ ဘုရားၾကီးက- ေမာင္ျမင္႔ေဆြ… ယခုဖြင္႔ေတာ႔မဲ႔ မႏၱေလး- သာသနာ႔တကၠသို္လ္မွာ ပညာေရးႏွင္႔ ပတ္သက္၍ မင္း အစြမ္းကုန္ လုပ္ေပးရမယ္ ဟူေသာ အမိန္႔ေတာ္ကို ဦးလည္မသုန္ အလြန္၀မ္းေျမာက္စြာျဖင္႔ လက္ခံ၍၊ မိမိ၏မိတ္ေဆြ ဆရာမ်ားကို စည္းရုံးၿပီး အစြမ္းကုန္လုပ္ေဆာင္ ေပးခဲ႔ပါသည္။ အစပထမ၂-ႏွစ္အတြင္း၌ တကၠသိုလ္ပညာသင္နည္းမွာ စိတ္တုိ္င္းမက် ျဖစ္ခဲ႔ေသာ္လည္း၊ ေနာင္ႏွစ္မ်ားတြင္ကား ပညာေရးစနစ္ အေတာ္ေကာင္းမြန္လာပါသည္။ သံဃာ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင္႔ လုပ္ကိုင္ရသျဖင္႔ လုံး၀စိတ္တုိင္းက်မႈ မရွိေသာ္လည္း ေရွ႕သို႔တလွမ္းတုိးျခင္း (one step forward) ကား ျဖစ္လာခဲ႔ပါသည္။
သို႔ရာတြင္ ၀မး္နည္းစရာတစ္ခုကေတာ႔ တကၠသိုလ္၏ အေျခအေနအရ သင္တန္းသားဦးေရ ကန္႔သတ္ထား၍ တကၠသို္လ္ တက္ခ်င္သူ ရဟန္းေတာ္မ်ားထဲမွ ၄ ပုံ ၁ ပုံေလာက္သာ လက္ခံသျဖင္႔၊ တကၠသို္လ္တက္ခြင္႔မရသည္႔ ရဟန္းေတာ္အမ်ားစု (၄ ပုံ ၃ပုံ) အတြက္ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ခဲ႔ရပါသည္။ သုိ႔ျဖစ္၍ တပည္႔ေတာ္သည္ ေနာင္ ၈-ႏွစ္ၾကာ၍၊ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္တြင္ (လူ) တကၠသုိလ္မွ ပင္စင္အနားယူသည္႔အခါ၊ တကၠသို္လ္တက္ခြင္႔မရခဲ႔ၾကသည္႔ ယင္းရဟန္းေတာ္မ်ား အတြက္ ရည္ရြယ္၍၊ ေငြအင္အား လုံး၀မရွိဘဲႏွင္႔ တပည္႔ေတာ္ ဦးစီး ၾကီးၾကပ္ ေဆာက္လုပ္ခဲ႔သည္႔ မိမိေနရပ္ကြပ္ အတြင္းရွိ ဥဂၢိိိိဇီ၀ျမသီတာဓမၼာရုံ (ရွစ္ေန႔၊ ရွစ္နံ) ျမက္စြာဘုရား၏ ဓမၼာရုံၾကီး အတြင္း၌ ဘုရားရံပုံေငြျဖင္႔ စာေရးေဘာၾကီးႏွင္႔ စာသင္ခုံၾကမ္းမ်ားကို အေရးတၾကီး ျပဳလုပ္၍၊ ရွိၿပီး ႏွီးေၾကာဖ်ာၾကမ္းမ်ားေပၚတြင္ ျဖစ္သလို သင္တန္းဖြင္႔ခဲ႔ပါသည္။ သင္တန္းဖြင္႔စက သံဃာအပါး ၃၀၀ ေက်ာ္ရွိခဲ႔ေသာ္လည္း၊ ႏွစ္ကုန္၍ စာေမးပြဲ က်င္းပသည္႔အခါ အပါး ၈၀ ခန္႔သာ က်န္၍ စာေမးပြဲ ေအာင္သူေပါင္း ၄၃ ပါးသာ ရွိပါေတာ႔သည္။ (ရဟန္းေတာ္မ်ား၏ ဇြဲလုံလနည္းမႈႏွင္႔ သူတုိ႔ မေတြ႔-မၾကားဖူးေသးသည္႔ သကၠတ၊ ျပာကတ၊ ဘာသာေဗဒပညာ၊ အဂၤလိပ္ သာသာရပ္အသစ္မ်ား၏ ခက္ခဲမႈေၾကာင္႔ ျဖစ္ဟန္တူပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ ဇြဲလုံလျဖင္႔ သင္ယူလွ်င္ကား ေအာင္ျမင္သည္ခ်ည္း ျဖစ္၏။) ၂ ႏွစ္သင္ ဒီပလုိမာတန္း ေအာင္ျမင္သူမ်ားထဲမွ ဓမၼာစရိယဘြဲ႔ရ (၄)ပါးသည္ အိႏၵိယျပည္သို႔ သြားေရာက္ ဆက္လက္ပညာသင္ယူ၍ ယခု ေဒါက္တာဘဲြ႔ ရေတာ႔မည္ဟု ၾကားသိရပါသည္။ ထုိဒီပလုိမာေအာင္ ရဟန္းမ်ားထဲမွ M.A တန္းအထိ ဆက္တက္၍ ေအာင္ျမင္သူ ၁၂ ပါးသာ က်န္ရွိပါသည္။ ၃ ႏွစ္ျပည္႔ေသာအခါ ျမိဳ႕လည္ ဆူးခါးတုိက္ ဆရာေတာ္ဦးသုမန၏ ကူညီေစာင္မမႈျဖင္႔ ျမိဳ႕လည္ ဆူးခါးတုိက္သို႔ ေနရာေျပာင္းခဲ႔ပါသည္။
ယင္း ၁၂- ပါးထဲမွ ၉ ပါးကို ေရြးၿပီး လက္ေထာက္ဆရာမ်ား အျဖစ္ႏွင္႔ လက္တြဲ လုပ္ေဆာင္၍ ေနာက္ထပ္ M.A. ဘြဲ႔ရ ၅ပါးစ၊ ၆ပါးစ ထြက္ေပၚ လာသည္႔ ဆရာမ်ားျဖင္႔ ယင္းသင္တန္းမ်ားကို ဆက္လက္ရုန္းကန္ သင္လာခဲ႔ရာ ယေန႔ဗုဒၶ တကၠသိုလ္သည္ ၁၀ႏွစ္ သက္တမ္းထဲသို႔ ေရာက္ရွိလာေသာအခါ ၂၀၀၄-ခုႏွစ္တြင္ ရန္ကုန္ျမဳိ႕၊ ၾကည္႔ျမင္တုိင္ျမိဳ႕နယ္ရွိ၊ ႏုိင္ငံေတာ္သာဓုပရိယတၱိစာသင္တုိက္ၾကီး၌ ေရႊည၀ါ ပညာ႔ဗိမာန္ဆရာေတာ္ ဦးပညာသီဟ၏ ေစတနာ ဗလ၀ အားေပးကူညီ ပံ႔ပိုးမႈျဖင္႔ ဗုဒ()တကၠသိုလ္တခုကို ေအာင္ျမင္စြာ တုိးခ်ဲ႕ ဖြင္႔လွစ္ ႏုိင္ခဲ႔ပါသည္။ သာသနာေတာ္အတြက္ မိမိတုိ႔၏ ေက်ာင္းတုိက္ကို အသုံးျပဳခြင္႔ မေပးလုိၾကသည္႔ ေက်ာင္းကပ္ဆရာေတာ္မ်ား၏ စိတ္သေဘာထား ေသးသိမ္သည္႔ကာလဆုိး ထဲမွာ ဤကဲ႔သုိ႔ တကၠသုိလ္ဖြင္႔ခြင္႔ ေနရာရရွိျခင္းသည္ သာသနာေစာင္႔ နတ္ေကာင္းနတ္ျမတ္တုိ႔၏ ကူညီေစာင္မျခင္းေၾကာင္႔ ပင္ျဖစ္၏ဟု ဆရာေတာ္တစ္ပါးက မွတ္ခ်က္ ခ်ပါသည္။
ပရိယတၱိပညာေရးစီမံခ်က္မ်ား
ဗုဒၶၶတကၠသိုလ္၏ ပရိယတၱိပညာေရး စီမံခ်က္မ်ားသည္ ရဟန္း၊ ရွင္၊ လူ၊ သီလရွင္တုိ႔၏ ပရိယတၱိပညာေရး အဆင္႔ကို အေျခခံ၍ (၁) ပထမၾကီးေအာင္ ရွင္၊ ရဟန္း၊ လူ၊ သီလရွင္မ်ားအတြက္ ၇-ႏွစ္သင္ M.A. (ဘာသႏၱရေဆက) ဘြဲ႔ အထိ စီမံခ်က္တစ္ခု၊ ပထမၾကီးမေအာင္ျမင္သည္႔၊ ပါဠိဘာသာ မသင္ခဲ႔ရဘူးေသးသည္႔ ရဟနး္၊ ရွင္၊ လူ၊ သီလရွင္မ်ားအတြက ၈-ႏွစ္သင္ M.A. (သာသနာျပဳ)ဘြဲ႔ အထိ စီမံခ်က္တစ္ခု၊ (၂) ရွင္သာမေဏငယ္မ်ားအတြက္ (အစုိးရပထမျပန္ မူလတန္၊ အငယ္တန္း၊ အလတ္တန္း၊ အၾကီးတန္း ႏွင္႔ညီမွ်ေသာ၊ စနစ္သစ္ျဖင္႔ သင္ၾကားသည္႔ ၄-ႏွစ္သင္ ပရိယတၱိ အေျခခံ ပညာေရး စီမံခ်က္တစ္ခု- ဟူ၍ စီမံခ်က္ ၃-ရပ္ကို ခ်မွတ္ က်င္႔သုံး အေကာင္အထည္ေဖာ္ လ်က္ရွိပါသည္။ ထုိသုံးမ်ိဳးတြင္-
(၁) ပထမၾကီးေအာင္သူမ်ားအတြက္ ၇ႏွစ္သင္ M.A. (ဘာသႏၱရေဆက)ဘြဲ႔ သင္တန္းစီမံခ်က္ (ေနာက္၌ ေဖာ္ျပထားသည္႔ ဆုိင္ရာျပဌာန္းစာ အေသးစိတ္ကိုရႈ)
ပါဠိဘာသာႏွင္႔ ဗုဒၶ ဓမၼဘာသာရပ္မ်ား၌ အေျခခံရွိၿပီးၾကသူ (၀ါ) ပထမၾကီး ေအာင္ျမင္ၿပီးသူ ရွင္၊ ရဟန္းႏွင္႔ သီလရွင္မ်ားအတြက္ ၂-ႏွစ္သင္ဒီပလုိမာသင္တန္း၊ ၂ -ႏွစ္သင္ ၀ိဇၨာ=B.A.တန္း၊ ၃-ႏွစ္သင္ မဟာ၀ိဇၨာ= M.A. (Indo- Arayan) တန္း ဟူ၍ ၃-တန္းခြဲထားပါသည္။
ထုိ္သုံးပုိုင္းတြင္-
(A) ၂- ႏွစ္သင္ ဒီပလုိမာတန္း။ ။ (၃) PSE- ေခၚ ပါဠိ၊ သကၠတ၊ အဂၤလိပ္စာ ၃-ဘာသာကို အေျခခံ က်က် တတ္ကြ်မ္းေအာင္ ေဇာက္ခ်သင္ေပးပါသည္။ ပါဠိဘာသာကို အေျခံခံက်က် တတ္ကြ်မ္းေအာင္ ေဇာက္ခ်သင္ေပးပါသည္။ သကၠတဘာသာကို အျမန္တတ္သည္႔ ေခတ္မွီနည္းစနစ္ျဖင္႔ သင္ေပးျခင္း၊ အခ်္င္းခ်င္းနီးကပ္စြာ ႏွီႏြယ္ဆက္စပ္ေနသည္႔ ပါဠိႏွင္႔သကၠတဘာသာႏွစ္ခုကို ကြ်မ္းက်င္ ႏုိင္ေရးအတြက္ (ဥေရာပတကၠသို္လ္နည္းမ်ားအတုိင္း) ဘာသာေဗဒနည္း( PHILOLOGY)ျဖင္႔ ႏုိင္းယွဥ္ သင္ေပးျခင္း၊ အဂၤလိပ္ဘာသာကိုလည္း (ဥေရာပႏိုင္ငံသားမ်ား၏ သင္နည္းအတုိင္း အဂၤလိပ္မွ ျမန္မာဘာသာသုိ႔၎၊ ျမန္မာဘာသာမွ အဂၤလိပ္ဘာသာသုိ႔၎၊ ဤသို႔ အျပန္အလွန္ (ႏွစ္လမး္သြား) သင္နည္းျဖင္႔ အေျပာေရာ အေရးပါ တကယ္ကြ်မ္းက်င္ေအာင္ သင္ေပးျခင္းတုိ႔ကို ျပဌာန္းသင္ေပးပါသည္။ ဤ ၂-ႏွစ္သင္တန္း၌ သကၠတသဒၵါႏွင္႔ ဖတ္စာမ်ားအကုန္၊ ဘာသာေဗဒ ျပဌာန္းစာအကုန္၊ (၁၀တန္းထက္ ပုိ၍တတ္ကြ်မ္းေအာင္) အေျခခံ အဂၤလိပ္စာ ျပဌာန္းစာအုပ္အကုန္ကို ျပဌာနး္သင္ၾကားေပးပါသည္။ ဤသင္တန္းသည္ သကၠတ၊ ဘာသာေဗဒ၊ အဂၤလိပ္စာ- ဟူေသာ ဘာသာရပ္သစ္ ၃-ခု၌ အေျခခံအုပ္ျမစ္ ေကာင္းေကာင္းခ်ေပးသည္႔ သင္တန္းျဖစ္ပါသည္။ ၂-တန္းစလုံး၌ ပါဠိႏွင္႔ ဘာသာေဗဒ၊ ၂-သကၠတသဒၵါ၊ ၃- အဂၤလိပ္မွ ျမန္မာသို႔ ဘာသာျပန္၊ ၄- ျမန္မာမွ အဂၤလိပ္သို႔ ဘာသာျပန္ ဟူ၍ ေမးခြန္းလႊာ ၄-ခုစီ ပါ၀င္သည္။ ထုိ႔ျပင္ဒုတိယႏွစ္၌ သာသာနစိတ္ ရွိလာေစရန္ ရည္ရြယ္၍၊ အိႏၵိယျပည္၌ သာသနာကြယ္ခဲ႔ရပုံသမုိင္းကို (ပဥၥမေမးခြန္းလႊာအတြက္) ျပဌာန္းသင္ၾကားေပးပါသည္။ (ဇဲြလုံးလၾကီးသူမ်ားသည္ ျမန္ျမန္တတ္ျမည္။ အပ်င္းၾကီးသူတုိ႔ကား ထြက္ေျပၾကေပမည္။)
(B) ၂-ႏွစ္သင္ B.A. တန္း။ ။ တြင္ တတိယႏွစ္၌ (အစိုးရ ဓမၼာစရိယ စာခ်တန္း၌ ျပဌာနး္ထားေသာ က်မး္ရင္းသုံးက်မ္းေခၚ) ၁- ပါရာဇိကဏ္ ပါဠိေတာ္ႏွင္႔ အဌကထာနွ-၁-မွ ၁၂၀ အထိ(စီ)၊ ၂- သီလကၡန္ ပါဠိေတာ္ႏွင္႔ အဌကထာနွ-၁-မွ ၁၂၀ အထိ(စီ)၊ ၃-ဓမၼသဂၤဏီ ပါဠိေတာ္ႏွင္႔ အဌကထာနွ-၁-မွ ၁၂၀ အထိ(စီ)၎၊ စတုတၳႏွစ္၌ ယင္း က်မး္ရင္း ၃-က်မ္း=ပါဠိေတာ္-အဌကထာမ်ား၊ ႏွာ ၁၂၁မွ မွ ၂၄၀-အထိ(စီ)၎၊ ေမးခြန္းလႊာ ၃-ခုစီအတြက္ ျပဌာန္းသင္ၾကားေပးပါသည္။
ထုို႔ျပင္ တတိယႏွစ္၌ စတုတၳ ေမးခြန္းလႊာအတြက္ ဟိေတာပေဒသ၊ သကၠတဖတ္စာအကုန္ႏွင္႔၊ ပါဠိ-သကၠတဘာသာေဗဒ၊ ပဥၥမနွင္႔ဆ႒ ေမးခြန္းလႊာ ၂-ခု အတြက္ အဂၤလိပ္လုိ သင္ရမည္႔ ဗုဒၶ၏ တရားေတာ္မ်ားနွင္႔ ဗုဒၶဘာသာဆုိင္ရာ ပါဠိေ၀ါဟာရမ်ား (ေရွ႕ပိုင္း)ကို ျပဌာန္းထား၍၊ စတုတၳႏွစ္၌ စတုတၳေမးခြန္းလႊာအတြက္- ျပာကတ- ျပာကတဘာသာမ်ား၊ ပဥၥမနွင္႔ဆ႒ ေမးခြန္းလႊာ ၂-ခု အတြက္ အဂၤလိပ္လုိ သင္ရမည္႔ ဗုဒၶ၏ တရားေတာ္မ်ားနွင္႔ ဗုဒၶဘာသာဆုိင္ရာ ပါဠိေ၀ါဟာရမ်ား (ေနာက္ပုိင္း)ကို ျပဌာန္းသင္ေပးပါသည္။
(C) (၃-ႏွစ္သင္ M.A. တန္း။ ။ တြင္ ပဥၥမႏွစ္၌ =၁- ၀ိသုဒိၶ မဂၢအဌကထာပါဠိ ပထမတြဲ၊ ၂- သမုိင္းဘာသာအတြက္- သီဟုိဠ္ႏုိင္ငံ၏ ပါဠိစာေပႏွင္႔ ဗုဒၶသာသနာ႔သမုိင္း၊ ၃-ဒႆနေဗဒအတြက္-ေ၀ဒေခတ္စာေပယဥ္ေက်းမႈႏွင္႔ ဘာသာေရးအေတြးအေခၚ၊ ၄- ဗုဒၶဘာသာသုံး သကၠတစာေပ၊ ၅+၆- အဂၤလိပ္လုိ သင္ရမည္႔- သျဂိဳလ္ေအာက္ ၅-ပို္င္း ႏွင္႔ ပါဠိစာေပ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္မ်ားကို ျပဌာန္းသင္ၾကားေပးပါသည္။
(D) ဆဌမႏွစ္၌၊ ၁- ၀ိသုဒိၶ မဂၢအဌကထာပါဠိ ဒုတိယတြဲ၊ ၂- သမုိင္းဘာသာအတြက္- ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ပါဠိစာေပႏွင္႔ ဗုဒၶသာသနာ႔သမုိင္း၊ ၃-ဒႆနေဗဒအတြက္- ကမၻာ႔ဘာသာၾကီးမ်ားအေၾကာင္း၊ ၄- အေသာကေက်ာက္စာမ်ား၊ ၅+၆- အဂၤလိပ္လုိ သင္ရမည္႔- သျဂိဳလ္အထက္ ၃-ပို္င္း ႏွင္႔ ဓမၼစၾကာႏွင္႔ အနတၱလကၡဏသုတ္မ်ားလာ အေသးစိတ္ ေလ႔လာျခင္း။
(E) သတၱမႏွစ္၌၊ ၁- အဂၤလိပ္လုိသင္ရမည္႔ ကမၼဌာန္းပုိင္းႏွင္႔ ကမၼဌာန္းအားထုပ္ပုံ၊ ၂- (ကမၻာ႔႔ဘာသာၾကီးမ်ား၏) သာသနာျပဳလုပ္ငန္း လုပ္ေဆာင္ပုံမ်ား၊ ၃-ဟီႏၵီစကားေျပာ၊ ၄- တရုပ္စကားေျပာတုိ႔ကို ျပဌာနး္သင္ၾကားေပးပါသည္။
(F) ဤကဲ႔သုိ႔ M.A. (ဘာသႏၱရေဆက) ဘြဲ႔အထိ အထက္ေဖာ္ျပပါ ၇-ႏွစ္ သင္တန္းမ်ားပါ ျပဌာန္းစာတုိ႔ကို က်က်နန သင္ယူ-တတ္ေျမာက္သြားလွ်င္ ဘာသာစကားမ်ား အမ်ိဳးမ်ိဳး၌၎၊ ဗုဒၶ၏တရားေတာ္မ်ား၌၎၊ ဘာသာေရး အေတြးအေခၚႏွင္႔ ဒႆနေဗဒပညာရပ္မ်ား၌၎၊ သမုိင္းဘာသာရပ္မ်ား၌၎၊ သာသနာျပဳလုပ္ငန္း၏ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းမ်ား၌၎ တတ္ကြ်မ္းသြားမည္ျဖစ္၍၊ ျပည္တြင္း-ျပည္ပ၌ အလြန္ထိေရာက္ ေအာင္ျမင္စြာ သာသနာျပဳႏုိင္ၾကမည္- ဟု၎၊ အက်င္႔ပဋိတၱိလုပ္ငန္း အတြက္လည္း အေျခခံအေတာ္ေကာင္းေကာင္း ရရွိသြားၿပီး၊ ေနာင္တုိးတက္ေအာင္ ဆက္လုပ္ရန္ လြယ္ကူသြားမည္ဟု၎ တထစ္ခ် ယုံၾကည္ပါသည္။
